Тақводорнинг мушкулини доимо Аллоҳ таолонинг Ўзи енгил қилиб туради. Шу билан бирга, унга ўзи ўйлаб хаёлига келмаган томондан ризқу рўз етказиб беради.
Одатда, кишилар ризқу рўзим сероб бўлсин, деган мақсадда тақводан воз кечишади. Бу эса, аксинча натижага олиб келади.
Ушбу ояти кариманинг маъносидан келиб чиқадиган қоидага биноан, тақводорлик қийинчиликларнинг осонлашиши ва ризқнинг ўйламаган тарафдан келишига сабаб бўлади.
Фақат илм эгаси бўлиш билан киши комил мўмин даражасига чиқа олмайди. Ҳақиқий мўмин ва ҳақиқий олим бўлиш учун, энг биринчи навбатда бандада тақво бўлиши керак. Агар банданинг илми денгиз миқдорича бўлсаю, аммо зиғирча тақвоси бўлмаса, ғурурли бўлса, кишиларни ўзидан паст кўрса, илми ўзиникидан камроқ бўлганларни писанд қилмаса, гарчи минг жузли китобларни сув қилиб ичиб юборган бўлса ҳам, унинг илми ўзига фойда бермайди. Шуни унутмайликки, тақвосиз илм “олим”нинг кибрини, ғурурини ва манманлигини зиёда қилади, холос. Лекин кимки озроқ нарсани билса ҳам, Аллоҳдан қўрқса, ўша ҳақиқий олимдир. Ҳам илми кўп бўлиб, ҳам тақвоси кучли бўлса, нур устига нур.
Тақво илмнинг руҳидир. Руҳсиз тана ҳеч нарсага арзимаганидек, тақвосиз илм, гарчи ўзгаларга манфаат келтирса-да, ўз соҳибига фойда бермайди.
Пайғамбаримиз Ҳазрати Муҳаммад (с.а.в.) бу ҳақда барчамизга нур ва зиё, ҳидоят ва салоҳият, қисқа аммо сермаъно ва мазмунли ҳадиси шарифлари билан “тақво” нима эканини баён қилиб, бундай деганлар:
“Қаерда бўлсанг ҳам Аллоҳга тақво қил! Гуноҳ қилиб қўйсанг, ортидан дарҳол савобли иш қил, бу гуноҳни кетказади. Одамлар билан чиройли муомалада бўл!”.
Имом Шофеъий: “Ким нафсини тақводор қилолмаса, илми унга фойда бермайди”, деган.
Тақво қилиш ҳақида Ҳазрати Расул Акрам (с.а.в.)нинг охирги ҳажда қилган хутбалари диққатга сазовордир. Унда шундай дегандилар: “Аллоҳдан тақво қилингиз! Беш вақт намозни адо этингиз! Рамазон ойининг рўзасини тутингиз! Молларингиз закотини адо этингиз! Бошлиқларингизга итоат қилингиз! Шунда Раббиларингизнинг жаннатига кирасизлар” (Имом Термизий ривоятлари).
Тақводорлик ҳар бир мусулмон учун ўта муҳим нарса бўлганидан Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бу масалани васиятларида биринчи бўлиб зикр қилдилар. Аллоҳ таолога тақво қилиш, У зотнинг азобига, дўзах азобига сабаб бўладиган нарсалардан ўзини сақлашдир.
Шунинг учун ҳам, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Аллоҳга тақво қилишга қаттиқ тавсия этмоқдалар.
Абу Умома розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
“Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг видолашув ҳажида хутба қилиб:
“Аллоҳга тақво қилинглар, беш намозингизни ўқинглар, ойингиз рўзасини тутинглар, молларингизнинг закотини беринглар ва иш бошингизга итоат қилинглар, Роббингизнинг жаннатига кирурсизлар», деганларини эшитдим”.
Термизий ривоят қилган.
Агар мўмин-мусулмонлар ҳаётида тақво ўз ўрнини топса, албатта уларга улуғ ажру мукофотлар, савоблар ҳосил бўлади. Муттақий зотларга бўладиган чиройли ваъдалар ҳақида Аллоҳ таоло баён қилиб бундай дейди:
“…Кимки Аллоҳга тақво қилса, У унга (ташвишлардан) чиқиш йўлини (пайдо) қилур. Яна, уни ўзи ўйламаган жойдан ризқлантирур. Кимки Аллоҳга таваккул қилса, бас, (Аллоҳнинг) ўзи унга кифоя қилар…”.
Шуни ҳам яхши билиб, англамоғимиз лозимки,
Аллоҳ таолодан барчаларимизни тақво фазилати билан ошно қилишини, қалбларимизни тақво нури билан мунаввар этишини сўраймиз. Ҳақ таоло азиз юртимизни жаннатмакон қилиб, халқимизни муттақийларча яшашга ва икки дунёда саодатманд бўлишларига муваффақ айласин!
Шоҳзамон Анваров
