Hikmat shodalari

Dunyonig izzati mol bilan, oxirat izzati solih amallar bilan.

Do’stingizni tez-tez ziyorat etib turing. Zero, yurilmagan yo’llar ustini tikan va butalar qoplaydi.

Ilmning avvali sukutdir. Keyingisi tinglamoq, so’ng uni asramoqdir. To’rtinchisi unga amal qilmoq, beshinchisi uni yoymoqdir.

Ilm va boylik har qanday aybni yashiradi, johillik bilan faqrlik esa, oshkor etadi.

Ochko’z kishida hayo, muruvvat qilmagan odamda din, aqllida faqrlik, yolg’onchida izzat, baxlda rohat, qanoatli kishida g’am bo’lmas.

Dunyoning qiyinchiliklari to’rtta: g’urbatda kasallik, qarilikda yolg’izlik, hech narsasi bo’lmaganda qarzdorlik, safarda uzoq yo’l.

Dunyo kezib oxiratni topganni ko’rmadik, dunyosini topganlarni ko’rdik.

Ta’ma qilish olimdan hikmatni ketkazadi.

To’rt narsani qaytarib bo’lmaydi: aytilgan so’zni, o’tgan ishni, otilgan o’qni, kechgan umrni.

Salomatlik uch narsadadir: Xudoning bergan umriga rozi bo’lish, din shartlarini bajarish, birovning diliga ozor berishdan uzoq bo’lish.

Yordamni olijanob kishilardan so’rang.

Osoyishtalik vaqtingizda ko’proq qo’rqing. Kulfat yetganda sabr qiling.

Do’st g’am va kulfat vaqtida ma’lum bo’ladi.

Yoshlikda zahmat chekingki, qariganda rohat topasiz.

Shahvat podshohni qulga aylantiradi, sab qulni podshohga aylantiradi. Yusuf va Zulayho qissasini bilmaysanmi?

“Aqlni o’ziga amir, nafsu havosini esa, asir qilgan kishi qanday yaxshi odamdir. Holiga voy bo’lsin, nafsi havosi amir, aqli esa, asir bo’lgan kishiga”.

Kimki qabrga tayyorgarliksiz kirsa, go’yo dengizga kemasiz chiqqandek bo’ladi.

Dunyoning izzati men bilan, oxirat izzati solih amallar bilan.

Dunyoga ahamiyat qalbdagi zulmat, oxiratga ahamiyat qalbdagi nurdir.

Kim ilm talabida bo’lsa, jannat uning talabida bo’ladi. Kimki ma’siyat talabida bo’lsa, jahannam uning talabida bo’ladi.

Kimning sarmoyasi taqvo bo’lsa, dinda foyda qilganlik vasfini aytib tillar charchaydi. Kimning sarmoyasi dunyo bo’lsa, dinda hasrat ko’rganlik vasfini aytib tillar charchaydi.

Kasal huzuriga kirganingizda unga: “Ajalingiz yetgani yoq”, deb ovuntiring, bu ishingiz taqdirdan biror narsani o’zgartirmasa ham, bemorning kayfiyatini yaxshilaydi.

Bemorni ko’rgani kirganda haqqingizga duo qilishini so’rang, zero uning duosi farishtalar duosi bilan barobardir.

Ko’rgan yaxshi tushingizni odamlarga aytib bering, ammo yomon tushingizni hech kimga aytmay qo’ya qoling.

Faqirlikni Robbimga tavozu’ qilish uchun, kasallikni gunohlarga kaffarot qilish uchun, o’limni esa, Robbimga mushtoqlik uchun yaxshi ko’raman.

Uch narsani unutgan odam oqil emas: dunyoning o’tkinchiligini, undan qachondir ajralishini va o’limning ofatlaridan hech kim omonda qolmasligini.

Hayo, atr sepish, nikoh va misvok o’tgan payg’ambarlarning sunnatlaridandir.

Nafsim haqida men bilganlarni bilganlaringda edi, boshimga tuproq sochgan bo’lardinglar.

Dinda ko’z-ko’z qilish qalbni qotiradi va adovatni keltirib chiqaradi.

Barcha yomonliklar bir uyda bo’lib, uyning kaliti dunyoni yaxshi ko’rishdir. Barcha yaxshiliklar bir binoda bo’lib, uning kaliti zuhd (dunyoni sevmaslik) dir. Dunyoga muhabbat qo’yma, shuncha oily darajaga erishasan.

Alloh subhonahu ko’zni qalbning oyinasi qildi. Agar banda ko’zini pastga qaratsa, qalb ham shahvatu hohishlarini pasaytiradi. Agar ko’ziga erk bersa, qalb ham shahvatlarni bo’sh qo’yadi.

Alloh taolo Islomdan nasiba olgan kishini Islomdan benasib kishi kabi qilib qo’ymaydi.

Mo’min kalomni kamaytirib, amalni ko’paytiradi. Munofiq amalni kamaytirib, kalomni ko’paytiradi.

Islom dini pokiza-tozadir, pokiza bo’linglar. Jannatga pok-ozodalardan tashqari hech kim kirmaydi.

Uyimdan chiqib qarayman, ko’zim tushgan har narsada Allohning menga ne’matini ko’raman va ibrat olaman.

Fikr-yaxshilik va yomonliklaringni ko’rsatadigan oina.

Ibodat ilmni, zikr muhabbatni, tafakkur xavfni kuchaytiradi.

Gapirishda sukutdan, anglab yetishda fikrdan madad olinglar.

Kimning kalomi hikmat bo’lsa, ulag’vdir, kimning sukuti tafakkur bo’lsa, u sahvdir, kimning nazari ibrat bo’lsa, u lahvdir (o’yindir).

Ilm fikrning xos mevasidir. Agar qalbda ilm hosil bo’lsa, holati o’zgaradi, holati o’zgarsa, a’zolarining amali o’zgaradi. Bas, amal holatga, holat ilmga, ilm fikrga tobe’.

Ilm o’rganib, unga amal qilmagan kishi xuddi yashirin  holda zinoga borib, homilador bo’lgan va keyin siri ochilgan ayolga o’xshaydi. Alloh taolo bilgan ilmiga amal qilmagan kishining sirini ham qiyomat kunida xuddi shunday guvohlar huzurida ochib tashlaydi.

Ilm ko’p rivoyat qilish bilan emas, ko’p taqvo qilish bilan bo’ladi.

Sizlar hohlagancha ilm o’rganaveringlar. Allohga qasamki, amal qilmaguningizcha Alloh sizlarga uning uchun ajr bermaydi. Ahmoqlar himmati rivoyat qilish, ulamolar himmati rioya qilishdir.

Allohni zikr qilguvchilardan qanchasi Allohni unutgan, Allohdan qo’rquvchilardan qanchasi Unga qarshi jur’at qilgan, Allohga muqarrab bandalardan qanchasi Undan uzoqlashgan. Allohga duo qiluvchilar qanchasi Undan qochgan, Alloh kitobini tilovat etguvchilardan qanchasi undagi oyatlardan uzilgandir.

Allohning ne’matlari haqida fikr yuritish afzal ibodatlardandir.

Ko’zlaringizni yig’iga, qalblaringizni tafakkurga o’rgatinglar

Yaxshi narsa haqida tafakkur etish unga mal qilishga undaydi, yomon narsa haqida o’ylash undan qochishga.

Bir soatlik tafakkur kechasi bilan qoim turishdan yaxshiroq

Fikr qalbga kiruvchi nurdir.

Insonlar Allohning azamati fikr yuritganlarida, unga osiylik qilmas edilar.

Nabiyning (s.a.v.) sahobalari: “Tafakkur limning nuri”, deganlarini ko’p eshitganman.

Kim Qur’onnni yilda ikki marta o’qib chiqsa, uning ado qilgan bo’ladi. Chunki Payg’ambarimiz (s.a.v.) uni Jabroil alayhissalomga har yili bir marta o’qib o’tkazib turganlar, vafot qilgan yillari esa, ikki marta o’qib berganlar.

Namozda turar ekansan, go’yoki hukmdorning eshigini qoqmoqdasan. Hukmdorning eshigini qoqqanga esa, eshik, albatta, ochilur.

Biz yelkalarimizni gunohlar yuki ila brogan sari og’irlashtirmoqdamiz. Ammo namoz vaqti kirib, farzni ado etgach, oldingi gunohlarimizga kafforat bo’ladi. So’ng yana yelkamizni og’irlashtiramiz va yana farz namozlarimizni ado etish bilan oldingi gunohlarimizni ketkazamiz.

Bolalarning isloh-tarbiyasi – maktablarda, qaroqchilarniki – qamoqxonalarda, ayollarniki – uylarida, yoshlarniki – ilmda, keksalarniki esa, masjidlardadir.

Kasalga (kasalligi uchun) ajr yozilmaydi, ajr savob amalga yoziladi. Lekin (kasallik) xato-gunohlarga kafforot bo’ladi.

Savdogar faqih bo’lmasa, riboga botibdi, riboga botibdi, riboga botibdi.

Kim dinni yaxshi bilmasa, bozorlarimizda savdo qilmasin.

Tilaklaringizni farz namozlari ustiga yozing.