Fiqhiy masalalar boyicha mashhur, maruf va motaraf bolgan tort mazhab-hanafiy,shofeiy,molikiy va hanbaliy mazhablari haq ekanligiga, ularga ergashish zarurligiga musulmon ummati ijmo qilgan va bu haqiqatning quruq gap emasligini takidlash uchun bu hususidagi barcha malumotlar,ilmiy hulosalar osha vaqtdagi kitoblarga bitib ham qoyilgan. Ulardan bazi iqtiboslar keltiramiz.
Ibni Rajab Hnbaliy rahmatullohi alayhi ozining <<To’rt mazhabdan boshqaga ergashganga raddiya>> nomli kitoblarida quyidagilarni yozadi; <<Alloh taolo o’z hikmati taqozasi ila dinni ushlash muhofaza qilish uchun odamlarga imomlarni chiqarib berdi. Ularning ilimlari, bilimlari, fatvo va hukumlar ilmida ko’zlangan maqsadga erishganlarini hamma tan olar edi. Ular ray va hadis ahlidan edilar. Barch odamlar ularga fatvoda murojaat qiladigan, hukumlarni bilishda ham ularga qaytadigan bolishdi. Alloh taolo ular uchun mazhablarni tartibga soladigan va qoidalrni tahrir qiladigan zotlarni qoim qildi. Ohir oqibat ulardan har bir imomning mazhabi, uslubi va qoidalari va fasillari aniqlandi. Barcha hukomolar oshalar orqali chaqiriladigan, halol va harom kalom tartibga solinadigan boldi. Bu narsa mumin bandalar uchun Alloh taoloni lutfi karami, ushbu dinni muhofaza qilish sabablaridan boldi.>>
Ibni Rajab Hnbaliy rahmatullohi alayhi tort mazhabdan boshqaga ergashib bolmasligining sababini bayon qilib, mazkur risolasida quyidagilarni yozdi: <<Chunki ulardan boshqa mazhablar mashxur bolmagan va tartibga solinmagan. Shuning uchun ular aytmagan narsalrni ularga nisbat berish ehtimoli boladi. Iroda qilmagan narsaklarni ulardan ulardan deya fahimlandi. Holbuki ularning mazabini himoya qildigan kimsa yoq>>.
Mazhabsizlikni davo qilganlarning holatiga etibor beradigan bulsangiz ularni himoya qiladigan ularni yoqlaydigan biron olim yuq shuning uchun ular qiyn ahvollarga tushib qolmoqdalar har hil fitnaga odamlarni solmoqdalar, ular ozi nima qiloyotganlarini bilmaydilar.
Sho’rchi tumani «Tolli ota» jome masjidi imom xatibi X. Rashidov
